EKONOMİ
18 Kasım 2024 Pazartesi - 17:47 Metin: “1980’lerde manda sayısı yaklaşık 1 milyondu" Samsun Manda Birliği Başkanı İsmail Metin, 22 bin manda sayısı ile Türkiye’de birinci sırada olduklarını belirterek, “Bu rakamlar geçen yıllara göre kıyaslandığında çok düşük. 1980’lerde bu sayı yaklaşık 1 milyondu. O döneme göre ciddi bir düşüş yaşandı. Manda yetiştiriciliğini geleceğe taşımak için çalışıyoruz” dedi. Türkiye’de en fazla manda yetiştiriciliğinin yapıldığı Samsun’da en çok manda Bafra ilçesinde bulunuyor. Samsun, 22 bin manda sayısı ile Türkiye’de en fazla yetiştiriciliğin yapıldığı il konumunda bulunurken, sadece Bafra ilçesinde yaklaşık 1O bin adet manda mevcut. “Üretim geçen yıllara göre ciddi şekilde azaldı, çalışacak hayvan bakıcısı dahi bulamıyoruz” Samsun Manda Birliği Başkanı İsmail Metin, yaptığı açıklamada, 1980’li yıllarda il genelinde manda sayısının 1 milyona ulaştığını, o günden bu yana ciddi bir düşüş yaşandığını söyledi. Türkiye’de manda yetiştiriciliğinin yeniden canlanmasında, 2008 yılında Samsun’da kurulan Türkiye’nin ilk manda birliğinin ve devlet desteklerinin etkili olduğunu kaydeden Metin, “2009 yılından itibaren Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verdiği desteklerle manda sayısında artış yaşandı. Ayrıca Anadolu Islah Projesi gibi çalışmalar da popülasyonun artmasına büyük katkı sağladı. Gençlerimiz, manda yetiştiriciliği gibi zorlu bir işe sıcak bakmıyor. Tarım ve hayvancılık ağır bir iş; sabah-akşam mesaiyle sınırlı değil. Sabahın erken saatlerinden gece yarısına kadar çalışmayı gerektiriyor. Üstelik sosyal hayat da kısıtlanıyor. Bu durum gençlerimizi sektörden uzaklaştırıyor. Kendi çiftliğimde bile çalışacak hayvan bakıcısı bulamıyoruz” diye konuştu. "Genç çiftçilere yönelim teşvikler arttırılmalı" Bu konuda genç çiftçilere verilen teşviklerin arttırılması gerektiğine dikkat çeken Metin, manda ürünlerinin ekonomiye ciddi bir katkısının olduğuna değinerek, “Ürünlerin markalaşması, sektörü kalkındırmak için büyük bir adım. Ancak üretim maliyetleri, yem fiyatları gibi sorunlar nedeniyle bu alanda da sıkıntılar yaşanıyor” ifadelerine yer verdi. Başkan İsmail Metin, sektörün devamlılığı için ellerinden geleni yaptıklarını, bu sektörün gelecek nesillere taşınması gereken bir değer olduğunu da sözlerine ekledi.
Bursa’nın devleri belli oldu
02 Kasım 2024 Cumartesi - 11:10 Bursa’nın devleri belli oldu Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Bursa 250 Büyük Firma Araştırması-2023 sonuçları açıklandı. En büyük 250 firmanın net satışları 2023’te yüzde 54,3 artışla 1 trilyon 25 milyar TL’ye yükseldi. 2023’te Bursa 250 Büyük Firma’nın faaliyet karı ise yüzde 37,16 büyüdü ve 96,74 milyar TL oldu. Net satışlar baz alınarak oluşturulan listede bu yıl zirve ise el değiştirdi. Oyak Renault 119,3 milyar TL ile ilk sırada yer alırken, zirvenin geçen yılki sahibi Tofaş 109,2 milyar TL ile ikinci, Bosch ise 42,4 milyar TL ile üçüncü oldu. BTSO tarafından 1997 yılından bu yana hazırlanan, Bursa ekonomisine yönelik en uzun soluklu ve kapsamlı çalışma olan Bursa 250 Büyük Firma Araştırması-2023 sonuçları belli oldu. Buna göre Bursa 250 Büyük Firma’nın net satışları 2022 yılında 664,71 milyar TL iken 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 54 artışla 1 trilyon 25 milyar TL oldu. Bu rakam dolar bazında son 10 yıldaki en yüksek yıllık net satış rakamı olarak kayıtlara geçti. 2023 yılında Bursa 250 Büyük Firma içerisinde yer alan firmaların faaliyetler ile oluşturduğu net katma değer yüzde 102 oranında artarak 211,34 milyar TL değerine ulaşırken, şirket karlarının katma değer içindeki payı yüzde 54’ten yüzde 41’e geriledi. 250 büyük firmadan 13,4 milyar dolarlık ihracat Bursa’da 250 büyük firmanın 2023 yılı ihracat rakamları da yavaşlayan küresel talepten olumsuz etkilendi. 2022 yılında yüzde 8,2 yükselen Bursa 250 Büyük Firma’nın ihracatı 2023 yılında ise bir önceki yıla göre yüzde 1 düşüş yaşadı. 2023 yılında 250 Büyük Firma’nın ihracatı 13,4 milyar oldu. İç talepte ve ihracatta yaşanan gelişmelere bağlı olarak 2023 yılında 250 firmanın istihdamında ise yüzde 3,8 artış gerçekleşti. Listedeki firmaların sektörel dağılımında ise 63 firma ile otomotiv yan sanayii başı çekiyor. Otomotiv yan sanayii sektörünü 37 firma ile tekstil, 30 firma ile gıda, tarım ve hayvancılık ve 25 firma ile perakende ticareti takip ediyor. Bursa 250 büyük firmanın net satışları 1 trilyon lirayı aştı BTSO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay, 2023’ün Türkiye ve dünyada yüksek enflasyonun getirdiği fiyat artışları ve buna bağlı olarak yavaşlayan dünya ekonomisi nedeniyle zorlu bir yıl olduğunu söyledi. Yıl boyunca devam eden sıkı para politikaları, jeopolitik gerilimler ve korumacılık önlemlerinin büyümeyi baskılayan unsurlar olarak öne çıktığını kaydeden Başkan Burkay, “Ülkemizde ise 104 milyar dolarlık bir hasara yol açan deprem afeti, seçimler ve seçimlerin ardından ekonomi politikalarında rasyonel zemine dönüş belirleyici unsurlar oldu. Bursa 250 Büyük Firma Araştırmamızı bu şartları dikkate alarak hazırladık. Küresel pazarlarda önemli yavaşlamaların ortaya çıktığı ve dünya mal ticaretinin daraldığı, finansman maliyetlerinin yüksek faizler dolayısıyla ile arttığı böylesine zorlu bir yılda firmalarımız daha az stokla çalışarak, üretim maliyetlerini kontrol altında tutmayı hedefledi. 250 Büyük Firmamızın net satışlarındaki büyüme bir önceki yıl yüzde 115,9 iken 2023’te yüzde 54,3 oldu. Ancak yılsonu tüketici enflasyon verilerinden arındırıldığında net satışlarda %1,56 ve üretimden net satışlarda ise %0,24 oranında reel bir artış gerçekleştiğini görüyoruz.” dedi. Karlılıkta düşük artış Araştırmada yer alan temel göstergelerinden karlılık düzeyine ilişkin verileri de değerlendiren Başkan Burkay, Bursa 250 Büyük firmanın faaliyet karının 2023 yılında yüzde 37,16 artarak 96,74 milyar TL olarak gerçekleştiğini ifade etti. 2021 yılında faaliyet karlarında yüzde 137,8 ve 2022 yılında yüzde 95,6’lık yüksek bir artış yaşandığını hatırlatan Başkan Burkay, 2023 yılında karlılığın nispeten zayıf kaldığına dikkati çekti. Faaliyet karının net satışlara oranının da yüzde 1,18 puan gerilediğini söyleyen Başkan Burkay, “2023 yılında faaliyet karının net satışlara oranı yüzde 9,43 olarak gerçekleşti. Bir diğer karlılık göstergesi olan faiz, amortisman ve vergi öncesi kar büyüklükleri ise yüzde 78,3 artarak 192,45 milyar TL’ye yükseldi. 2023 yılındaki piyasa şartları ve enflasyonun dünya genelindeki büyük etkisiyle FAVÖK haricindeki karlılık göstergelerinin reel olarak çok düşük bir oranda arttığını görüyoruz.” diye konuştu. “Mekansal planlama hedeflerin yakalanmasında en kilit nokta” Araştırmanın Bursa’daki teknolojik dönüşüme de ışık tuttuğunu ifade eden Başkan Burkay, katma değerin dolar cinsinden ortalama artışının 2023 yılında son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını söyledi. Burkay, “2013 yılında 4,4 milyar dolar olan katma değer, 2023’de 8,9 milyar dolara ulaştı. Net katma değer göstergesinde 2023 yılında ise yüzde 41’lik bir artış meydana geldi. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası olarak ilimizin teknolojik dönüşümünü tamamladığını, firmalarımızın oluşturduğu katma değeri daha da geliştirmek için öncelikle üretimi artırmamız gerektiğini vurguluyoruz. Bu kapsamda üretici firmalarımızın da talepleri doğrultusunda Bursa’da ölçek ekonomisine uygun, kapasite artışına imkân sağlayan ve ulaşım ağlarıyla entegre planlı yatırım sahalarına ihtiyacımız var. Mekansal planlama ve yeni iş modelleri kentimizin hedeflerini yakalamasında en kilit nokta olacak.” diye konuştu. “Finansman giderleri artıyor, halka arz seçeneği değerlendirilmeli” Finansman giderlerinin firmaların ve sektörlerin karlılıklarında ve mali yapılarında en önemli belirleyici unsurlardan biri olmaya devam ettiğini belirten Başkan Burkay, 2023 yılında Bursa 250 Büyük Firma’nın finansman giderlerinin yüzde 81,41 artışla 48 milyar TL’ye yükseldiğini kaydetti. Bir önceki yıl finansman giderlerinin 26,46 milyar TL olarak gerçekleştiğini hatırlatan Başkan Burkay, finansman giderlerinin reel olarak artış gösterdiğini, işletmelerin borçlanma ihtiyacını azaltacak, işletme sermayesinden aktif kullanıma kadar bir finansal planlama yapılması gerektiğine vurgu yaptı. Bursa’da halka açık şirket sayısının çok az olduğuna dikkati çeken Başkan Burkay, “Nitelikli finansmana erişimde en etkin çözümlerden biri halka açılmadır. Bugün borsada işlem gören 678 firmanın sadece 15’i Bursa’dan. 250 Büyük Firma Araştırmamızda yer alan firmalarımız halka arz için gerekli şartları büyüme, karlılık ve sektörel trendler açısından sağlıyor. Bu noktada finansman ihtiyacının daha da artacağı gelecek seneleri firmalarımızın halka arzlar için iyi değerlendirmesi gerekiyor.” dedi. Burkay BTSO olarak da kent ekonomisinin ihtiyaç duyduğu büyük ölçekli projeleri hayata geçirmek için alternatif finansman modelleri üzerine yoğunlaştıklarını belirterek, girişim sermayesi yatırım fonlarıyla (GSYF) sektörlere değer katan çalışmalar gerçekleştirdiklerini kaydetti. “Firmalarımız güçlü bir mücadele sergiledi” Araştırma sonuçlarının tüm zorluklara rağmen Bursa iş dünyasının Türkiye’nin kalkınma hedefleri doğrultusunda güçlü bir mücadele sergilediğini gösterdiğini belirten Başkan Burkay, “Bu vesileyle kent ve ülke ekonomimize değer katan tüm firmalarımızı yürekten kutluyorum. BTSO olarak üretimi, ticareti, istihdamı, yatırımları geliştirmeye ve tüm firmalarımızı desteklemeye devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı. Bursa ekonomisine dair önemli bir referans kaynağı olan Bursa 250 Büyük Firma Araştırması’nın sonuçları www.ilk250.org.tr internet sitesi üzerinden de incelenebiliyor.
AK Parti Trabzon Milletvekili Vehbi Koç: “Trabzon gemi inşa üssü olacak”
02 Kasım 2024 Cumartesi - 10:59 AK Parti Trabzon Milletvekili Vehbi Koç: “Trabzon gemi inşa üssü olacak” AK Parti Trabzon Milletvekili Vehbi Koç, Trabzon’un gemi inşa üssü olacağını belirterek Sürmene ilçesi Çamburnu’nda bulunan tersanede dünyanın bütün denizlerinde seyrü sefer yapacak olan gemilerin üretileceğini söyledi. Trabzon’un Sürmene ilçesi Çamburnu mevkiindeki 104 dönümlük alanda hizmet veren tersaneyi devralarak ‘Trabzon Tersanecilik’ adıyla faaliyet göstermeye başlayan iş adamı Salih Zeki Çakır’a Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Metin Genç, beraberindeki AK Parti Trabzon Milletvekili Vehbi Koç ve partililer ile birlikte bir ziyarette bulundu. Tersanede incelemelerde bulunan Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Metin Genç, tersanenin 141 metrelik gemi siparişi aldığını belirterek “Ülkemiz son 20 yılda bütün alanlarda olduğu gibi gemicilikte de tersane işinde de önemli atılımlar yaptı. Bunlardan bir tanesinin güzel bir örneğindeyiz. Bir taraftan üreteceğiz bir taraftan da şehrin ekonomisine ve istihdamına katkı sağlayacağız. İlk planda ihtiyacı olan 100 kaynakçı konusunda da hem ilçe belediyelerimiz hem de Büyükşehir Belediyesi olarak vaziyet edeceğiz” dedi. AK Parti Trabzon Milletvekili Vehbi Koç ise “Uzun zamandır devletimizin altyapısını yaptığı Sürmene Çamburnu tersane bölgesinin son halkası burasıydı. Balıkçılarımız yeni yerlerine geçti, balıkçı gemilerimiz üretiliyor. Dünyanın her tarafına ihracatı yapılıyor. Eksik olan, büyük ticari gemilerin burada yapılması meselesiydi. Trabzon’un evladı Salih Zeki Çakır bu bayrağı devraldı. Burada dünyanın bütün denizlerinde seyrü sefer yapacak olan gemilerin üretileceği ve Trabzon’u gemi inşa üssü haline getirecek olan bir yatırımı başlattı. Allah hayırlı etsin. İlk geminin sacları geldi. O sacları getiren gemi de buraya yanaşmış oldu. Bu bugün bir ilkti. Bir milat. Marmara havzasında bulunan gemi inşası sanayisi tecrübesini Trabzon’a direkt olarak getirmiş oluyoruz. Gençlerimiz iş sahibi olacak. Bölgemizde meslek okulları var. Daha önce de devletimiz bu okulları açmıştı. Bu okullarda gemi inşasıyla alakalı bölümler vardı. Ama iş ortamı olmadığı için çocukların yetişmesi, tecrübe sahibi olup dünyaya açılmaları kolay olmuyordu. Bundan sonra meslek okullarımız buranın bir parçası. Onlarla beraber bu çalışmalar sürdürülecek. İnşallah hayırlı hizmetler olacak” diye konuştu. Tersane Müdürü Hasan Çebi ise “Trabzon tersane alanı 104 dönüm üzerine kurulu. Şu anda yurt dışından getirilmiş olan saclarla burada yaklaşık 141 metrelik bir gemi yapacağız. Artık ülkemizin Marmara Bölgesi’nde yapıldığı gibi Doğu Karadeniz Bölgesi’nde de yapacağımız büyük gemilerle beraber inşallah hem burada istihdama hem de ekonomiye güç ve katkı sağlayacağız. Buranın kuruluşunda emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Buradan dünyaya inşallah gemiler üreteceğiz. İnsanlara, istihdam açısından hizmet etmeye çalışacağız. İyi kaynakçıları inşallah burada yetiştirerek el birliğiyle beraber devletimizin desteğiyle birlikte buralarda istihdam etmeye çalışacağız” şeklinde konuştu.
İTO Başkanı Avdagiç S&P’nin Türkiye’nin notunu artırmasını değerlendirdi
02 Kasım 2024 Cumartesi - 10:57 İTO Başkanı Avdagiç S&P’nin Türkiye’nin notunu artırmasını değerlendirdi İTO Başkanı Şekib Avdagiç, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s’un (S&P) Türkiye’nin kredi notunu yükseltmesine ilişkin açıklama yaptı. Avdagiç, “Türkiye’nin kredi notu ’sıkı para politikası, rezerv birikimi ve enflasyondaki gerileme’ ile ilk hedef olan ’yatırım yapılabilir’ seviyeye ilerliyor” değerlendirmesinde bulundu. İTO Başkanı Avdagiç, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s’un (S&P) Türkiye’nin kredi notunu yükseltmesine ilişkin yazılı bir açıklama yaptı. Şekib Avdagiç, “Derecelendirme kuruluşlarının ’sıfırcı hocası’ S&P, Türkiye’nin kredi notunu 2’nci kez artırdı. Türkiye’nin kredi notu ’sıkı para politikası, rezerv birikimi ve enflasyondaki gerileme’ ile ilk hedef olan ’yatırım yapılabilir’ seviyeye ilerliyor. Enflasyon tek haneye yaklaştıkça, siyasi istikrar korundukça, bu seviyeye tekrar ulaşacağımıza eminiz” değerlendirmesinde bulundu. İnanıyoruz ki makro ekonomideki istikrar, reel sektörde de etkilerini gösterecektir” Avdagiç, bu yıl Fitch’in 2 kez not artırdığını, Moody’s’in bir seferde 2 artış yaptığını, şimdi de S&P’nin Türkiye’nin kredi notunu BB-’ye çıkartarak 2’nci kez not yükselttiğini kaydetti. İTO Başkanı Avdagiç, şöyle devam etti: “Kredi notunu ’yatırım yapılabilir seviyeye’ çıkarma hedefini daha da anlamlı kılacak olan, doğrudan yatırım yapan reel sektörün üretim azmini o zamana kadar korumak ve artırmaktır. İnanıyoruz ki makro ekonomideki istikrar, reel sektörde de etkilerini gösterecektir. Bu süreçte ekonomi yönetiminin reel sektöre destek olmasını önemli buluyoruz.”
İstanbul’da geçen ay en çok sivri biber pahalandı
02 Kasım 2024 Cumartesi - 10:53 İstanbul’da geçen ay en çok sivri biber pahalandı İstanbul’da Ekim ayında en çok sivri biber pahalandı. En çok ucuzlayan ürün ise limon oldu. İstanbul Ticaret Odası (İTO), piyasaların şeffaflığını sağlamak ve kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla, geçen Ekim ayında İstanbul’da perakende fiyatı en fazla artan ve azalan ürünleri, fiyatları ve değişim oranlarıyla birlikte açıkladı. İTO’nun İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi’nde yer alan 242 ürünün 147’sinin perakende fiyatı artarken, 18 ürünün fiyatı düştü, 77 ürünün fiyatı ise değişmedi. Ekim ayında sivri biber fiyatı yüzde 56,17 arttı Ekim ayında gıda harcamaları yaş kuru sebze ve meyveler alt grubunda yer alan sivri biber yüzde 56,17 ile fiyatı en fazla artış gösteren ürün oldu. Fiyatında artış yaşanan diğer ürünlerden bazıları; giyim harcamaları kadın giyimi alt grubundan yüzde 48,72 ile kadın kazağı, gıda harcamaları yaş kuru sebze ve meyveler alt grubundan yüzde 43,90 ile Kabak, yüzde 42,48 ile salatalık, giyim harcamaları erkek giyimi alt grubundan yüzde 39,62 ile palto-erkek, kadın giyimi alt grubundan yüzde 38,07 ile bluz-kadın, erkek giyimi alt grubundan yüzde 37,75 ile takım elbise ve yüzde 37,32 ile pardösü-erkek oldu. Ekim ayında limon yüzde 10,46 ucuzladı 2024 Ekim ayında gıda harcamaları grubu yaş kuru sebze ve meyveler alt grubunda yer alan limon yüzde 10,46 gerileme göstererek fiyatı en fazla azalan ürün oldu. Fiyatında azalış izlenen diğer ürünlerden bazıları; ulaştırma ve haberleşme harcamaları grubundan yüzde 7,32 ile şehirlerarası otobüs bileti ücreti, gıda harcamaları yaş kuru sebze ve meyveler alt grubundan yüzde 7,20 ile lahana, kültür eğitim ve eğlence harcamaları grubundan yüzde 3,33 ile tiyatro bilet ücreti, gıda harcamaları grubu tütün, alkollü ve alkolsüz içecekler alt grubundan yüzde 2,27 ile şişe suyu oldu.
Antalya’da Ekim ayında domates miktarı geçen aya göre arttı
02 Kasım 2024 Cumartesi - 10:21 Antalya’da Ekim ayında domates miktarı geçen aya göre arttı Antalya Ticaret Borsası, Antalya hallerinde işlem gören domates, sebze ve meyvelerin işlem miktar ve fiyatlarıyla ilgili endeks değerlerini açıkladı. Antalya hallerinde işlem gören domates, sebze ve meyvelerin işlem miktar ve fiyatlarıyla ilgili endeks değerleri, 2024 Ekim ayında bir önceki aya göre ve geçen yılın aynı ayına göre tabloda değişikler oluştu. Ekim ayında miktar endeksleri, domates 20, sebze 24 ve meyvede 48, fiyat endeksleri ise domateste 2 bin 866, sebzede 2 bin 481 ve meyvede 2 bin 258 olarak gerçekleşti. Ekim ayı endeksleri miktarda bir önceki aya göre (aylık) domateste yüzde 70.54, sebzede yüzde 64.33 ve meyvede ise yüzde 25.70 artarken, miktar endeksleri geçen yılın aynı ayına göre (yıllık) domateste yüzde -6.5, sebzede yüzde -31.49 ve meyvede ise yüzde -10.96 azaldı. Ekim ayında endekslerdeki yıllık değişimler, miktarda domates için ortalama, sebze ve meyve için ise 9 yıllık ortalama altında kaldı. Yıllık fiyat endekslerindeki değişimler ise domates, sebze ve meyve için ortalama üstünde gerçekleşti. Ekim ayında domates fiyat endeksi yıllık yüzde 98.85 artarken, miktardaki yüzde -6.5’luk düşüş bu yükselişte etkili oldu. Sebze fiyat endeksi yıllık yüzde 114.48 artarken, sebzenin yıllık miktar endeksindeki yüzde -31.49’luk düşüş fiyat endeksi artışını etkiledi. Meyve fiyat endeksi yıllık yüzde 61.05 artarken meyvenin yıllık işlem miktarındaki yüzde -10.96’lık düşüş fiyat endeksi artışında etkili oldu. Ekim ayında miktar ve fiyat endekslerindeki aylık değişimler, domates için son 6 yılın 2019 yılından sonraki rekor miktar artışı, fiyatta ise 2020 yılından sonraki en yüksek artış olarak gerçekleşti. Bir önceki aya göre (aylık) domates işlem miktar endeksi, Ekim ayında yüzde 70.54 artarken, işlem fiyat endeksi de aylık yüzde 65.72 artış gösterdi. Bir önceki aya göre (aylık) sebze işlem miktar endeksi, Ekim ayında yüzde 64.33 artış göstermesine karşılık işlem fiyat endeksi aylık yüzde 24.81’lik artış gösterdi. Son 6 yılın Ekim ayları dikkate alındığında sebze miktar endeksinde 2019 yılından sonraki rekor artış, fiyat endeksinde ise rekor artış oldu. Bir önceki aya göre (aylık) meyve işlem miktar endeksi, Ekim ayında yüzde 25.70 artarken, işlem fiyat endeksi yüzde 14.36 arttı. Son 6 yılın Ekim ayları dikkate alındığında aylık değişimler, meyve miktar endeksinde 2021 yılı ile birlikte en yüksek artış, fiyat endeksinde ise ortalama artış olarak gerçekleşti.