SAĞLIK - 21 Mart 2025 Cuma 10:00

Başarının güneşle ilgisi olabilir

A
A
A
Başarının güneşle ilgisi olabilir

Medicana Sağlık Grubu Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uzm. Dr. Özge Yendur, "Daha geç başlangıç saatleri olan okullarda öğrencilerin daha uzun ve kaliteli uyku uyudukları için derslerine daha iyi konsantre olabildikleri, daha yüksek akademik performans gösterdikleri ve daha az ruh sağlığı veya fiziki sorunlar yaşadıkları sonucuna varıldı" dedi.



Son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalar, çocuk ve ergenlerin uyku düzeninin akademik başarıdan ruh sağlığına kadar pek çok alanı etkilediğini işaret ediyor. Özellikle ergenlik dönemindeki öğrencilerin biyolojik saatleri yetişkinlerden farklı işlemektedir. Medicana International İzmir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özge Yendur, "2023-2024 yıllarında yayınlanan çok sayıda bilimsel çalışma, sirkadiyen ritmin (vücudun biyolojik saati) ergenlik döneminde önemli değişiklikler gösterdiğini ortaya koydu. Ergenler erişkinlere kıyasla daha geç uyuma eğiliminde olabilmektedir. Bu, zorla değiştirilmeye çalışılmamalıdır. Ancak bu durumda yeterli uyku süresini karşılayabilmek adına uyku hijyeni ve daha erken saatlerde uyumayı teşvik edecek yaklaşımlar geliştirilmelidir. Ayrıca geç saatte uyumanın fiziksel sorunlarla daha sık karşılaşılmasına sebebiyet verebileceğini gösteren çalışmalar mevcuttur" dedi.



Gündüz daha iyi konsantre olabiliyorlar


Güncel araştırmalar, geç saatte başlayan okullarda öğrencilerin daha başarılı olduğunu göstermektedir. Uzm. Dr. Özge Yendur, "Başarının çocukların uyandıklarında ve okula giderken gün ışığını görmesiyle ilgili olduğu belirtilmektedir. Örneğin, sabah 08:00’de başlayan derslerde devamsızlık oranının yüzde 10 daha yüksek olduğu, öğrencilerin derslerde uyuduğu görülmektedir. Geniş kitlelerde öğrencilerle yapılan uzun süreli ve gün ışığı saatlerine göre yapılan karşılaştırmalar çok ses getirdi. Daha geç başlangıç saatleri olan okullarda öğrencilerin daha uzun ve kaliteli uyku uyudukları için derslerine daha iyi konsantre olabildikleri, daha yüksek akademik performans gösterdikleri ve daha az ruh sağlığı veya fiziki sorunlar yaşadıkları sonucuna varıldı" ifadelerini kullandı. Hafta içi yetersiz uyuyan öğrencilerin hafta sonu telafi uykusuyla bilmekle alakalı performanslarını koruyabildiklerini ekleyerek, "Ancak bu telafi uykusunun aşırıya kaçılmaması şartıyla düzenli olması gerekiyor. Ayrıca sabah güneş ışığına maruz kalmanın öğrenmeyi ve ruh halini olumlu etkilediği de kanıtlandı. Bu nedenle uyku sağlığını önceliklendirmemiz gerekiyor" dedi.



Uyku-uyanma ritmi oluşturmasına destek olun


Uzm. Dr. Özge Yendur, ailelere çocuklarına sağlıklı uyku alışkanlığı kazandırmaları için şu önerilerde bulundu: "Çocuğunuzun doğal uyku-uyanma ritmini oluşturmasına destek olun. Bunu önceliklendirmesi için gerekli hijyenik uyku ortamını oluşturun. Gece sakin ve loş ışık, ılık bir duş, dişlerin fırçalanması, kısa bir kitap okuma, uyku rutininin oluşmasına yardımcı olabilir. Yatmadan 1-2 saat önce ekran kullanımı sınırlandırılabilir. Çocuğun odasının sabah güneş ışığı alması, uyanıklığı artırabilir. Sabah, kahve, çay gibi uyarıcı içeceklerden kaçınılmalı, çocuğun kendi biyolojik aktivitesi ile canlanmasına izin verilmelidir."


Bunlar Da İlginizi Çekebilir
İstanbul Sıfır araçlara TTB yükümlülüğü kaldırıldı Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) ile ilgili bugün yapılan tebliğ değişikliğiyle 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren piyasaya sürülecek bireysel araçlara taşıt tanıma birimi (TTB) taktırma yükümlülüğü kaldırıldı. Akaryakıt satışlarının dijital şekilde kayıt altına alınarak sektördeki şeffaflığın artırılması ve kayıt dışı ekonomi ile mücadele amacıyla geliştirilen Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’nde taşıtlara TTB montajları ve akaryakıt istasyonlarına donanım montajları hızla sürüyor. UTTS Uygulama Genel Tebliği çerçevesinde; kiralama yoluyla edinilen, işletmeye dahil olan veya işte kullanılan taşıtların en geç 30 Nisan 2025 tarihine kadar; bu kapsamda olmayan fakat akaryakıt dağıtım şirketlerinin TTS programlarına kayıtlı tüm taşıtların ise 1 Temmuz 2025 tarihine kadar TTB taktırması zorunluluğu bulunuyor. Tüm mükelleflerin, utts.gov.tr adresinden gerekli işlemleri yaparak Türkiye genelinde yetkilendirmiş montaj firmalarından kendilerine en uygun montaj noktasını seçip 30 Nisan 2025 gün sonuna kadar TTB montaj işlemlerini tamamlaması gerekiyor. UTTS sayesinde, yakıt alımı sırasında plaka bilgileri sisteme otomatik olarak aktarılacak, usulsüz belge düzenlenmesi engellenecek, böylece her yıl milyarlarca liralık vergi kayıplarının önüne geçilecek. UTTS kapsamında düzenlenmeyen belgeler Vergi Usul Kanunu (VUK) bakımından hiç düzenlenmemiş sayılacağından, belirtilen süre içinde sisteme kaydolmayan vergi mükellefleri akaryakıt harcamalarını gider olarak gösteremeyecek. 1 Temmuz’dan sonra piyasaya sürülecek araçlara TTB yükümlülüğü kaldırıldı 29 Mart 2025 tarihinde yapılan Tebliğ değişikliği ile 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren tescil edilerek piyasaya sürülecek bireysel araçlara TTB taktırma yükümlülüğü kaldırıldı. Ayrıca söz konusu tebliğ değişikliğiyle, LPG’li araçlara TTB ve akaryakıt istasyonlarında bulunan LPG adalarına Taşıt Tanıma Okuyucu (TTO) kurulum süresi de 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatıldı. Sipariş adedi 3 milyona yaklaştı UTTS kapsamında montaj ve aktivasyonu tamamlanmış araç sayısı 1.3 milyonu geçerken taşıt sahipleri tarafından verilen UTTS uygulaması kapsamında TTB taktırma yükümlülüğü olan mükellefler ve bireyler, utts.gov.tr adresine girerek kayıt ve ödeme işlemlerini tamamlayabiliyor. Yetkililer vatandaşları, işlemlerini sadece utts.gov.tr adresinden yapmaları, bir mağduriyet yaşamamaları için benzer isimlerle açılan sahte internet sitelerine itibar etmemeleri ve bu sitelerden işlem yapmamaları konusunda uyarıyor.
Kütahya Kütahya’da ’Uluslararası Sıfır Atık Günü’ kutlandı Uluslararası Sıfır Atık Günü, Kütahya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü tarafından düzenlenen etkinliklerle kutlandı. Programa, Vali Musa Işın, Milletvekili İsmail Çağlar Bayırcı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürü Sayın İbrahim Çatladan, il protokol üyeleri ve çok sayıda vatandş katıldı. Etkinlik kapsamında, Vali Musa Işın, minik öğrenciler tarafından hazırlanan moda gösterisini izledi. Ardından, sergilenen ürünleri gezerek öğrencilere çalışmalar hakkında bilgi aldı. Vali, etkinliklerin amacının çocukların çevre bilincini artırmak, sıfır atık konusunda eğitim vermek ve farkındalık oluşturmak olduğunu vurguladı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürü İbrahim Çatladan, konuşmasında Emine Erdoğan Hanımefendi’nin himayelerinde yürütülen sıfır atık projesinin, ülkemizdeki yoğun diplomasi çabaları sonucunda Birleşmiş Milletler tarafından 14 Aralık 2022 tarihinde alınan karar doğrultusunda, her yıl 30 Mart’ın Uluslararası Sıfır Atık Günü olarak ilan edildiğini belirtti. Çatladan ayrıca, bu yılki temanın "Moda ve Tekstilde Sıfır Atık Hedefine Doğru" olarak belirlendiğini açıkladı. Çatladan, programda Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı Halk Eğitim Merkezi, Olgunlaşma Enstitüsü, Hayme Ana Kız Meslek Lisesi, Teknik Lisesi, Emre İlkokulu ve Nesrin Güral Anaokulu ile iş birliği içinde moda ve tekstil alanında sıfır atık konseptine uygun atölye çalışmaları ve çevre müfettişliği etkinliklerinin yapıldığını ifade etti.