TikTok’u yeniden kapatma kararı alan ABD, kapatmayı 75 gün erteledi. Dünya’da TikTok’un yasaklandığı ülkelerin sayısı artarken, Sosyal Medya Araştırmacısı Ümit Sanlav ABD’nin bu kararını veri güvenliğine dayandırdı. Sanlav, TikTok’un Türkiye’de kapatılması ihtimaline de değindi.
Sosyal medya uygulaması TikTok’un yasaklandığı dünya ülkelerinin sayısı her geçen gün artarken, ABD’de de yasak tekrar gündeme geldi. İstanbul Aydın Üniversitesi Kurumsal İletişim Direktörü ve Sosyal Medya Araştırmacısı Ümit Sanlav, TikTok’a dair akıllardaki soruları yanıtladı.
TikTok’un ahlaki değerler, can ve mal güvenliği için tehdit olduğunu söyleyen Ümit Sanlav, “TikTok babasına sütyen giydirip birlikte dans eden ergen kız çocukları, arabasını yakan delikanlılar, tehlikeli akrobatik hareketlerle kendisine zarar veren erken ergenler, yerlerde sürünen ahlaki değerlerimiz, veri güvensizliği, çocuk istismarı ve daha nice ucuz içerikle yüklü bir mecra haline geldi” dedi. Çözümün kapatmakta olmadığını ifade eden Sanlav, TikTok’ta zaman geçiren kitlenin, YouTube Shorts’a ya da İnstagram Rells’e kayacağını, ya da yeni açılacak TikTok benzeri mecralar bulacağını iddia etti. Meselenin ABD’nin etik değerlerinden değil de ticari ve veri güvenliği kaygılarından kaynakladığını söyleyen, Ümit Sanlav şunları söyledi:
“19 Ocak Pazar günü yürürlüğe girmesi beklenen yasayla TikTok’un ABD’de yasaklanması bekleniyordu. TikTok’un yasaklanma nedeni, aslında istisnasız tüm sosyal medya uygulamalarında olan veri güvenliği endişesi olmakla beraber, asıl mesele bu veri güvenliğinin Çin’in elinde bulunmasıydı. Aslında Trump daha önceki başkanlık döneminde 2020 yılında TikTok’un Amerika’da yayın yapmasını engellemeye yönelik bir karara imza atmış, Biden göreve geldiğinde bu kararı resmi cihazlarda kullanılmaması şeklinde revize ederek, kısmi bir yasak uygulamıştı.”
“Trump, TikTok’un yarısını istiyor”
Sanlav, “ABD Başkanı Trump, Oval Ofis’teki ilk imza töreninde TikTok yasağının ertelenmesine yönelik kararı imzaladı. Beyaz Saray’ın internet sitesinde yayımlanan kararnameye göre Trump, Adalet Bakanlığından TikTok yasağının 75 günlüğüne uygulanmamasını istedi. TikTok’un 1 trilyon dolar zarar edeceğini düşündüğünü belirten Trump, ABD’nin TikTok’un yarısını alma hakkının olması gerektiğini savundu” dedi.
TikTok’la ilgili Afganistan, Avustralya, Belçika, Kanada, Danimarka, Hindistan, Pakistan, Bangladeş, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, Somali, Letonya, Tayvan, İngiltere gibi ülkelerde tamamen ya da devlet dairelerinde, devlete ait cihazlarda ve devlet memurlarının kullanmaması yönünde kısmi yasaklamaların devam ettiğini belirten Sanlav, Türkiye’deki internet kullanıcılarının TikTok kullanımına dair açıklamalarda bulundu.
İnternet kullanıcılarının yüzde 47’si kullanıyor
“Dünyanın dijital karnesini çıkartmakla bilinen ‘we are social’ verilerine göre Türkiye’deki internet kullanıcılarının yüzde 47’sinin kullandığı TikTok, özellikle birbiri ardında yayınladığı videolarla gençleri odaklanması gereken konuların dışına çekip, uzun süre ekrana bağlı kalmasını sağlayarak ciddi bir bağımlılık türüne neden oluyor.
Ahlaki değerler ve manevi dokuya verdiği zarar başta olmak üzere birçok şikayete konu olan Tiktok’la ilgili gelen en fazla şikayetler; Çin’in propaganda aracı olma, sosyal dokuya zarar verme, genel ahlakı bozma, devlet tehdidi oluşturma, işsizliğe teşvik etme ya da neden olma, kişisel veri güvenliğini tehdit etme, çocuk istismarı veya çocuk mahremiyeti gibi gerekçelere dayanıyor.
Sorunun çözümü: Sosyal medya okuryazarlığı
TikTok’un Türkiye’de de kapatılma ihtimaline değinen Sanlav, “Tam da yukarıda saydığımız nedenlerden dolayı birçok dünya ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de TikTok kapatılabilir. Ama yerine neyin geleceğini de bilemeyiz. Yani çözüm aslında kapatmak değil. TikTok kapanır başka bir mecra çıkar. Yapılması gereken, özellikle gençlere sosyal medyaya doğru kullanmayı öğretmek, sosyal medya ve yeni medya okuryazarlığı eğitimlerini vermektir” ifadelerini kullandı.
