Dünyada en sık görülen jinekolojik kanserler arasında yer alan serviks kanseri ile her yıl 660 bin kadın karşılaşırken, 340 bin kadın ise hayatını kaybediyor. Serviks kanserinin özellikle gelişmemiş ülkelerde ciddi bir sağlık sorunu olmaya devam ettiğini belirten Medicana Sağlık Grubu Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Doç. Dr. İrem Alyazıcı Küçükyıldız, tarama ve HPV aşısı sayesinde serviks kanserinin büyük oranda engellenebildiğini söyledi.
Serviks kanseri vakalarının yüzde 99’unda Human Papilloma Virüsü (HPV) tespit ediliyor. HPV enfeksiyonu, kansere yol açabilecek prekanseröz lezyonlara neden oluyor. Türkiye’de rahim ağzı kanserinin en sık 35-59 ile 60-64 yaşları arasında görüldüğünü kaydeden Medicana International Ankara Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Doç. Dr. Küçükyıldız, serviks kanseri ve HPV enfeksiyonu ile ilgili bilgi verdi.
“Her yıl 340 bin kadın bu hastalık sebebiyle yaşamını yitiriyor”
Serviks kanserinin dünyada en sık izlenen jinekolojik kanser olduğunu ifade eden Doç. Dr. Küçükyıldız, “Serviks kanseri dünya genelinde The Global Cancer Observatory (GLOBOCAN) 2022 verilerine göre 660 bin yeni vaka ve her yıl yaklaşık 340 bin ölüm ile özellikle gelişmemiş ülkeler için önemli bir sağlık sorunudur. Vakaların yüzde 99’undan fazlasında ise HPV olarak bilinen Human Papilloma Virüs enfeksiyonu bulunuyor. Bu enfeksiyon, kanser öncesi lezyonların oluşması ve bu lezyonların kansere ilerlemesinden sorumludur” dedi.
Doğum kontrol hapları kanser riskini artırıyor
Serviks kanserinin genellikle HPV adlı virüsün bıraktığı kalıcı enfeksiyonlar sonucu ortaya çıktığını belirten Küçükyıldız, HPV’nin cinsel temas yoluyla bulaşan yaygın bir virüs olup, serviks kanseri vakalarının yüzde 99’undan fazlasından sorumlu olduğunu kaydetti. Küçükyıldız, HPV’nin yanı sıra, sigara kullanımı, bağışıklık sistemi zayıflığı ve uzun süreli hormonal doğum kontrol hapları kullanımı gibi faktörlerin de kanser riskini artırdığını söyledi.
DSÖ’den küresel mücadele çağrısı
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 2020 yılında Servikal Kanser Eliminasyon Programı’nı başlattığını belirten Doç. Dr. Küçükyıldız, “Serviks kanserinde etkenin bilinmesi, etkene yönelik aşının olması ve etkili tarama programlarına sahip olunması bu kanserin ’önlenebilir kanser’ olarak tanımlanmasını sağlıyor. Bu program, tüm ülkelerde HPV aşısının yaygınlaştırılmasını ve tarama programlarının etkin bir şekilde uygulanmasını hedefliyor. DSÖ’nün çağrısı, serviks kanseriyle mücadelede bireysel değil, küresel bir yaklaşım benimsenmesi gerektiğini vurguluyor” diye konuştu.
HPV testi erken teşhiste en etkili yöntem
Türkiye’de 2014 yılından bu yana 30-65 yaş arasındaki kadınlar için 5 yılda bir ücretsiz HPV testi uygulaması yürütüldüğüne dikkat çeken Küçükyıldız, HPV testinin servikal kanserin erken teşhisinde etkili olduğunu ancak HPV aşısının henüz ulusal aşı takvimine dahil edilmediğini kaydetti. HPV ile hiç karşılaşmamış grupların öncelikli olduğunu belirten Küçükyıldız, 11-15 yaş arası kız çocuklarına iki doz (0 ve 6. ay), 15 yaş sonrası ise üç doz (0-2-6. ay) aşı uygulandığına dikkat çekti.
“Rahim ağzı kanseri en sık 35-59 ile 60-64 yaş arasında görülüyor”
Yıllardır dünyada birçok ülkede servikal kanser tarama programlarının başarı ile uygulandığını ifade eden Doç. Dr. İrem Alyacızı Küçükyıldız, konuşmasına şöyle devam etti:
“Bu yöntemlerle servikal kanserin tanı ve hastalığa bağlı ölüm oranları önemli ölçülerde düşürülmüştür. Dolayısıyla günümüzde gelişmiş ülkelerde önemli bir sorun olmaktan çıkmaktadır. Ancak gelişmekte olan ülkelerde en sık görülen jinekolojik kanser olmaya devam etmektedir. Türkiye’de rahim ağzı kanseri, Sağlık Bakanlığı Kanser Dairesi istatistikleri incelendiğinde en son 100 binde 4,3 olarak bildirilmiştir. Bu hastalık genelde iki yaş grubunda sık görülmektedir. Birincisi 35-59, ikincisi ise 60-64 yaşlar civarıdır. Serviks kanserine karşı en güçlü savunma, düzenli tarama ve aşılamadır. Tarama programlarının amacı, kanserin gelişmesini engelleyecek öncü lezyonları erken tespit ederek tedavi etmektir. Erken aşamada teşhis edilen bu lezyonlar, kansere dönüşmeden kontrol altına alınabiliyor.”
