Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), çölyak hastası yolcunun glütensiz sandviç talebini gerçekleştirmeyen hava yolu şirketi AJET Hava Taşımacılığı firmasına, sağlık temelinde ayrımcılık yasağını ihlal ettiği gerekçesiyle 141 bin 934 lira idari para cezası uyguladı.
Antalya Ankara uçuşu için AJET Hava Taşımacılığı firmasından, "Premium Bundle" uçak bileti alan çölyak hastası mağdur E.T., sağlık durumu nedeniyle yolculuk esnasında ikram edilen sandviçin glütensiz olmasını firmadan talep etti. Yolculara ikramları verilirken, kendisine sandviç verilmeyen E.T., Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na (TİHEK) başvuruda bulundu.
Mağdur E.T.’nin başvurusu üzerine AJET’ten alınan yazılı görüşte, yolcunun çölyak hastası olduğu bilgisini şirkete iletmediği, sandviç talebini de belirtmediği iddia edildi. Firma, uçakta satılan sandviçin glütensiz seçeneğinin bulunmadığını, operasyonel imkansızlık nedeniyle yerine getirilmesi mümkün olmayan hizmet talebinin karşılanmamasının ayrımcılık yasağını ihlal etmediğini savundu. Bunun üzerine TİHEK, mağdur E.T.’nin çağrı merkeziyle yaptığı görüşmenin kayıtlarını şirketten istedi. Yapılan incelemeler sonucunda E.T.’nin, çağrı merkeziyle yaptığı görüşmede, çölyak hastası olduğunu ve glütensiz sandviç talebinde bulunduğu anlaşıldı.
"Bunu tam olarak bilemiyorum"
Glutensiz ekmek talebi için çağrı merkeziyle yapılan telefon görüşmesinde şirket çalışanı, "Bunu tam olarak bilemiyorum ama geri bildiriminiz operasyon birimimiz tarafından değerlendirilir ve normalde dosya birimi tarafından dönüş sağlanır. Net bir bilgi veremiyorum ama aciliyetinizi ilettim" şeklinde karşılık verdiği görüldü. Yaşanan olayı ayrımcılık olarak değerlendiren TİHEK, “Görünüşte ayrımcı olmayan her türlü eylem, işlem ve uygulamalar sonucunda bir kişinin, sağlık durumuyla bağlantılı olarak hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden yararlanma bakımından nesnel olarak haklılaştırılamayan dezavantajlı konuma sokulması ise sağlık durumu temelinde dolaylı ayrımcılık teşkil etmektedir. Başvuranın çölyak hastalığına rağmen kendisine tüm yolculara verilen sandviçlerden sunulması, görünüşte tarafsız ve objektif olan ancak ayrımcı etkiler doğuran bir muamele olduğu açıktır” ifadelerinde bulundu.
‘Hava yolu şirketine 141 bin 934 lira idari para cezası verildi’
Olayın sağlık temelinde ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine karar veren TİHEK, hava yolu şirketi AJET’e üst sınırdan 141 bin 934 lira idari para cezası verdi.
“Ayrımcılık yasağı ihlaline uğradığına dair bir karar verildi”
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun verdiği kararı İHA muhabirine değerlendiren avukat Baki Kırılmaz, “Bir hava yolu firmasından bilet alan bir yolcunun çölyak olmasına rağmen glütensiz sandviç talebinin kendisine verilmemesi sebebiyle ayrımcılık yasağı ihlaline uğradığına dair bir karar verildi. Yolcu daha öncesinden biletle birlikte kendisi ekstra ücret ödeyerek sandviç ve uçak içi ikram talebinde bulunmasına ve bu talebi uçuştan öncesinde havayoluna bildirmesine rağmen kendisine sandviç teslim edilemedi” dedi.
“Vatandaşlarımız haklarının ihlal edildiğini düşünüyorlarsa TİHEK’e başvurmalılar”
Bu ve benzeri olaylarla karşılaşıldığından TİHEK’e bir avukat aracılığıyla veya şahsi olarak başvurmaları gerektiğini belirten avukat Kırılmaz, “Yolcu hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na bir başvuru yaptı. İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu da başvuruyu inceleyip yolcunun gerçekten ayrımcılık yasağına uğradığına haklarının ihlal edildiğine karar vererek üst sınırdan 141 bin liralık bir ceza verdi hava yolu firmasına. Bu durumda vatandaşlarımız kendileri herhangi bir konuda haklarının ihlal edildiğini düşünüyorlarsa bir avukat vasıtasıyla ya da tek başına Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na başvuru yaparak ihlal edilen hakkını göstererek ve bu konuda gerekçelerini sunarak kurumdan gerekli cezaların verilmesini talep edebilirler” ifadelerinde bulundu.
